Aşk, büyük bir mutluluk ve doyum kaynağı olarak görülür. Ancak duygusal karmaşalar ve yaşamın getirdiği birtakım zorluklarla birlikte ilişkiler sınanabilir. Partnerine zarar verme veya onu hayal kırıklığına uğratma niyeti olmayan kişiler dahi zaman içinde verdikleri sözleri unutabilir.
Sadakatsizlik, ilişkilerdeki olumsuz deneyimlerin son derece travmatik biçimlerinden biridir. Bireyleri sadakatsizliğe sürükleyen pek çok kişisel veya ilişkisel dinamik vardır. En sağlıklı görünen ilişkilerde dahi bunun gibi zorlayıcı durumlarla karşılaşabilmek mümkündür. Peki, sadakatsizlik nedir ve böyle olumsuz bir deneyimin üstesinden nasıl gelinir?
Sadakatsizlik Nedir?
Sadakatsizlik, çiftlerin hem konuşarak hem konuşmadan anlaştığı tüm konularda birbirlerine sadık kalma sözünü bozmaları olarak tanımlanabilir. Ancak sadakatsizlik ne demek, sorusunun cevabı her ilişki için aynı olmayabilir. Örneğin bir ilişkide çevrim içi oyunda tanışılan kişiyle uzun saatler sohbet edilmesi sadakatsizlik olarak tanımlanırken bir başka ilişki dinamiğinde bu durum olağan kabul edilebilir.
Evlilikte sadakatsizlik nedir, sorusunun yanıtı farklı türden sadakatsizlikleri içerebilir. Bunun örnekleri arasında partnerlerden birinin üçüncü kişilerle kurduğu fiziksel veya duygusal bağ sayılabilir. Ancak bir sadakatsizlikten bahsedebilmek için bireylerin mutlaka evli olmaları gerekmez. Birbirine sadık kalma sözü veren veya böyle bir varsayımda olan çiftlerden herhangi birinin bu sözü bozması sadakatsizliktir.
Sadakatsizliğin Türleri Nelerdir?
Sadakatsizliğin farklı alt türleri bulunur. Bu türleri öğrenerek kendi davranışlarınızda veya partnerinizin davranışlarında bir sadakat ihlali olup olmadığını daha iyi değerlendirebilirsiniz.
Fiziksel Sadakatsizlik
Üçüncü bir kişiyle yaşanan fiziksel temastır. Sadakatsizlik olarak değerlendirilme konusunda yaygın bir kabule sahip olan fiziksel temasta üçüncü kişiyle olan bağ çok derin veya yüzeysel olabilir.
Duygusal Sadakatsizlik
Başka bir kişiyle kurulan duygusal bağ bu türe girer. Fiziksel sadakatsizlik kadar net çizgileri yoktur. Örneğin çiftlerden biri uzun saatlerini birlikte geçirdiği iş arkadaşıyla duygularını ve hayallerini de paylaşıyor olabilir. Bir başkasına en derin duyguları anlatacak kadar yakın hissetmek, hem vaktini hem odağını ona çevirmek duygusal sadakatsizlik olarak görülebilir.
Sanal Sadakatsizlik
İnternet üzerinden başka biriyle cinsel veya duygusal içerikli sohbetler etmek, görüntülü veya sesli konuşmak sanal sadakatsizlik olarak tanımlanabilir. Oldukça yaygın bir aldatma türüdür. Bunun dışında çevrim içi partnerlik uygulamaları kullanmak, sosyal medyada takip edilen kişinin neredeyse tüm hikâyelerine reaksiyon vermek de sanal sadakatsizlik türüne örnektir.
Partnerinizin internette geçirdiği süre gözle görülür şekilde arttıysa, telefonunu her yere yanında götürüyorsa, telefonuna daha önceden koymadığı hâlde şimdi şifre koyduysa ve sizinle paylaşmıyorsa ortada sadakatsizlikle alakalı bir sorun olabilir.
Nesne Sadakatsizliği
Herhangi bir nesneye yönelik takıntı derecesindeki bağlılık veya ilgi, sadakatsizlik türlerinden biridir. Örneğin cep telefonunun, bilgisayarın veya farklı bir nesnenin odak nokta hâline gelmesi durumunda nesne sadakatsizliğinden söz etmek mümkündür.
Finansal Sadakatsizlik
Partnerin maddi gelir ve giderleri konusunda derin bir gizem içinde olması veya gerçekleri saklaması finansal sadakatsizlik olarak tanımlanabilir. Örneğin maaşını olduğundan daha az söylemesi, partnerine haber vermeden birilerine borç vermesi gibi durumlarda maddi sadakatsizlikten söz edilebilir.
Mikro Sadakatsizlik
Partnerin bir başkasına yönelik flört eylemlerinde bulunmasıdır. Bakışma, gülüşme, iltifat etme gibi eylemler bunun en iyi örneklerdir. Bu tür sadakatsizlikte kişi, partnerinin güvenini sarsarak ilişkiye zarar verebilir.
Birleşik Sadakatsizlik
Yukarıdaki sadakatsizlik türlerinden birkaçının birlikte yaşanmasıdır. Örneğin hem finansal sadakatsizlik hem nesne sadakatsizliği aynı anda gerçekleşiyor olabilir.
Sadakatsizliğin Ardındaki Psikoloji Nedir?
Sadakatsizlik hem bunu yaşatan hem maruz kalan birey için duygusal düzensizliğe yol açsa da aslında bu olumsuz duyguların çok daha öncesi var. İlişkileri bu noktaya sürükleyen sebepleri şöyle sıralayabiliriz:
Öfke ve İntikam Duygusu
Partnerlerden birinin yaşadığı öfke ve ardından kapıldığı intikam alma arzusu, sadakatsizliği tetikleyebilir. Örneğin büyük bir tartışmanın ardından yaşanılan öfke, sadakatsizliğe neden olabilir.
Sevgi ve İlgi Eksikliği
İlişkinin başlarında yoğun olarak hissedilen heyecan ve tutku, zamanla yerini daha sakin duygulara bırakır. Bu da partnerlerden birini farklı arayışlara yönlendirebilir. Durumun ortaya çıkmasındaki temel neden yoğun duygular geçtikten sonra partnere karşı duyulan sevginin, ilginin büyük oranda azalmış olmasıdır.
Yalnız ve Çaresiz Hissetmek
Hayat şartlarının zorlaşması, finansal buhran içinde olma gibi sebepler olumsuz duyguları tetikleyebilir. Yaşanan bu sorunların içinde anlaşılmadığını ve yalnız kaldığını hisseden taraf, ilgiyi başka kişilerde arayabilir.
Düşük Öz Güven
Benlik saygısı düşük olan birey, bir başkasından ilgi gördüğünde kendini güçlü hissederek sadakat ihlalinde bulunabilir.
Cinsel İhtiyaçların Tatmin Edilememesi
Çiftler, ilişki içinde duygusal anlamda mutlu olsalar da cinsel uyumsuzluk veya tatminsizlik gibi durumlar söz konusu olabilir. Sekste tatminsizlik hissi veya yeni heyecanlar arama arzusu aldatmaya neden olabilir.
Ailede Aldatma Geçmişinin Olması
Aile üyeleri arasında daha önce yaşanmış bir sadakatsizlik, bireyin kendi ilişkilerinde kuracağı bağları da olumsuz etkileyebilir.
Bağlılık Sorunları Yaşamak
Güvensiz bağlanma biçimleri sadakatsizliğe zemin hazırlayabilir. Uzun ilişkiden kaçmak istemek, duygusal olarak kendini bir ilişkide olmaya hazır hissetmemek, ilişkide bir çıkış yolu aramak bu başlık altında incelenebilir. Uzak mesafe ilişkilerinde veya o ya da bu nedenle partnerden ayrı geçirilen vakitlerde sadakatsizlik yaşanabilir.
Sadakatsizliğin Üstesinden Nasıl Gelinir?
Boşanma ve ayrılıkların en önemli nedenlerinden biri olan sadakatsizlik, her zaman bir ilişkinin sonu olmayabilir. Güven duygusunun yeniden inşa edilmesi güç olsa da karşılıklı özveriyle durumun üstesinden gelmek için çaba harcanabilir. Yaygın kanı ne olursa olsun karar aşamasında bireyin kendisi için en iyi olanı seçmesi gerekir.
Eğer sadakatsizliğe uğradıysanız yaşadığınız duygularla başa çıkarken partnerinizin nedenlerini düşünmeden önce kendi ihtiyaçlarınıza odaklanmanız önemlidir. İlişkinize bir şans daha vermek isteyebilir veya bu deneyimle başa çıkmanın yollarını arayabilirsiniz. Böyle bir durumda aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz.
İhaneti Kabullenin
Yaşadığınız şeyleri inkâr etmek ve belki de yok saymak sürecin daha karmaşık hâle gelmesine neden olur. Süreci en iyi şekilde yönetebilmek, olumsuz duygularla baş edebilmek için önce olan bitenin farkına varın.
İletişim Kurun
İlişkiyi ister bitirmek ister sürdürmek istiyor olun her iki şekilde de sağlıklı iletişim kurmanız önemlidir. Yaşananları, nedenlerini ve sizde uyandırdığı duyguları paylaşmaktan çekinmeyin. Paylaşması için partnerinizi de cesaretlendirin.
Ara Vermeyi Deneyin
Bir süre bu olanları düşünmek için kendinize fırsat verebilirsiniz. Bu süreçte ilişkinizi enine boyuna düşünmek için zamana ihtiyacınız olabilir. İlişkiye devam etmek istiyorsanız dahi kendinize biraz zaman tanımanız sınırlarınızı belirlemenizi sağlayabilir. Kendinize karşı dürüst olun ve yaşananları en doğru şekilde değerlendirmeye çalışın.
Kendinize Yas Süresi Tanıyın
Yas tutmaktan utanıyor olabilirsiniz. Ancak yaşadıklarınız karşısında üzülmeniz, kendinizi mutsuz hissetmeniz ve öfkelenmeniz son derece normal. Duygularınızı düzene sokmak için kendinize zaman tanıyın.
Bilinçli Olarak Karar Verin
Sadakatsizliklerin sonu mutlaka ayrılık olmak zorunda değildir. Eğer affetmeyi seçtiyseniz bu konuda bilinçli bir farkındalık içinde olmanız önemlidir. Bu yaklaşım, iyileşme sürecinde gerçekçi beklentilerinizin olmasını sağlayabilir.
Yaşanan hayal kırıklıklarına, öfkeye tutunmak zamanla kronikleşebilir. Ancak ilişkiyi sürdürmeye karar verecek olursanız yaşadığınız olumsuz duyguların etkisini bertaraf etmek için partnerinizi affedebilmeniz gerekir.
Yaşananları Cephane Olarak Kullanmayın
Eğer sadakatsizliğin üstesinden gelmek için partnerinize bir şans verdiyseniz yaşananları tekrar tekrar gündeme getirme dürtüsüne karşı direnin. Sadakat ihlali olan eyleme dair merakınızı bastırın ve tamamen kendinize, ilişkinize odaklanın. Sadakatsizliği sürekli hatırlatmak ilişkiyi çok daha karmaşık bir noktaya getirebilir.
Profesyonel Destek Alın
Bir uzmanla konuşup yaşadığınız duyguları paylaşmak size yardımcı olabilir. Yaşadığınız olaylarla başa çıkmakta zorlanıyor veya süreci en sağlıklı şekilde değerlendirmek istiyorsanız psikolojik destek alabilirsiniz.
Eğer sadakat ihlali yapan tarafsanız ve ilişkinizi kurtarmak istiyorsanız yapabileceğiniz birkaç önemli şey vardır.
- Hatanızı kabullenin ve bahanelerin arkasına sığınmayın.
- Sabırlı olun ve partnerinize zaman tanıyın.
- Partnerinizi suçlamadan iletişim kurmaya özen gösterin ve onun hislerini dinleyin.
- Güçlü bağlar ve yüksek affetme kapasitesi, ilişkinizi toparlamanızda kilit role sahiptir. Odağınızı bu bağların üzerinde tutmaya özen gösterin.
- Sadakatsizliğin ardından hem bireysel terapiye hem çift terapisine katılabilirsiniz. Böylece işleri yoluna koyma yolculuğunda nerelerde gelişim sağlayabileceğinizi uzman eşliğinde keşfedebilirsiniz.
Sağlam temeller üzerine inşa edilmiş ilişkilerde dahi birtakım problemler yaşanabilir ve sadakat sorunları baş gösterebilir. Bunu yaşıyorsanız aldatmanın altında yatan sebepleri ve meydana gelen duygusal sarsıntıyı en sağlıklı şekilde ortaya çıkarmak, onunla mücadele etmek önemlidir. Partnerinizle birlikte alacağınız çift terapisi, yaşananları ve sizde bıraktığı etkileri doğru analiz etmenize yardımcı olabilir. Bu süreçte hem kendinize hem partnerinize karşı dürüst olmak ilişkinize olduğu kadar kişisel değerlerinize de katkı sağlar.
Sıkça Sorulan Sorular
Aldatma ve sadakatsizlik aynı anlama mı gelir? Aralarında bir fark var mıdır?
Genelde üçüncü bir kişiyle cinsel anlamda yakınlaşmak sadakatsizlik veya aldatma olarak kabul edilir. Bu noktada aldatma ve sadakatsizlik arasındaki farkı anlamak önemlidir. Sadakatsizlik henüz niyet aşamasında olma durumudur veya eyleme geçilse dahi partnerin bundan haberi yoktur.
Örneğin en derin sırlarınızı paylaştığınız biri varsa ve partnerinizin bu durumdan rahatsız olacağını bile bile buna gizlice devam ediyorsanız bunu sadakatsizlik olarak tanımlayabiliriz. Partneriniz bu eylemi öğrendiğinde ilişkiniz üzerinde yıkıcı etkileri oluyorsa artık aldatan taraftasınız demektir.
Sadakatsizlikten sonra ilişkiye devam edebilmek mümkün müdür?
Sadakatsizlik çiftlerin karşılaşabileceği en zorlu sorunlardan biridir. Ancak iyileşme sürecine iki tarafın da katkı sunması ve bunu istemesi ilişkiyi tekrar rayına oturtabilir. Bazen bu yolculuk, partnerler arasındaki bağları daha da güçlendirebilir.
Aldatan tarafın tamamen şeffaf şekilde özür dilemesi ve partnerine zaman tanıması gerekir. Telefondaki şifreleri kaldırmak, her adımda haber vermek gibi rasyonel olmayan çözümler yerine sabır ve açık iletişim sürece katkı sunabilir. Aldatılan tarafınsa bu çabaları görmezden gelmemesi ve sürece izin vermesi önemlidir.
Sadakatsizlikle ilgili şüphe duyulduğunda nasıl hareket edilebilir?
Sadakat ihlaline uğradığınızı düşündüğünüzde harekete geçmeden önce konuyu en doğru şekilde anlamak son derece önemlidir. Bu süreçte hislerinizi partnerinizle paylaşın ve ilişkideki sorunları yapıcı bir dille konuşmaya özen gösterin. Tüm çabalarınıza rağmen bu hislerden kurtulamıyorsanız mutlaka bir uzman desteğine başvurabilirsiniz.
Sadakatsizliğin neden olduğu duygusal olumsuzluklar nelerdir?
Sadakatsizliğin neden olduğu birçok olumsuz vardır. Bunlardan bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Sadakatsizlik karşısında pek çok duygusal değişim ve dalgalanma yaşayabilirsiniz.
- Kaygı düzeyinizde artış gözlemlenebilir. Depresyon ve anksiyete tetiklenebilir.
- Sadakatsizliğe karşı aşırı duyarlı birine dönüşebilirsiniz. Bu da ilişki içinde daha şüpheci biri olmanıza yol açabilir.
- Kendinizi yetersiz ve değersiz hissedebilirsiniz. Ortaya bazı öz saygı sorunları çıkabilir.
- Birtakım iletişim sorunları ve uzaklaşma yaşayabilirsiniz. Bu hem partnerinize hem diğer insanlara yönelik olabilir.