Viral kaynaklı bir hastalık olan grip her yıl milyonlarca insana bulaşarak onları hasta eder. Birçok kişi gribi kendi kendine atlatabilir. Ancak bazı durumlarda grip ciddi komplikasyonlara da yol açabilir. Grip hakkında detaylı bilgi sahibi olmak, koruyucu önlemler almaya ve gribi daha kolay atlatmaya yardımcı olabilir. Griple ilgili A'dan Z'ye tüm detayları yazımızda bulabilirsiniz.
Grip(Influenza) Nedir?
Grip olduğundan şüphelenen birçok kişinin en çok sorduğu sorular arasında "Grip ne demek?" ya da "Influenza nedir?" soruları da yer alıyor. Grip, diğer adıyla influenza, viral kaynaklı bir solunum yolu enfeksiyonudur. Grip, her yaştan insanı etkiler. Grip çoğunlukla iki hafta içinde geçer. Ancak risk grubundaki bireyler için tehlikeli komplikasyonlara yol açabilir. Bu gruptaki bireylerden bazıları:
- 65 yaşından büyük yetişkinler,
- 2 yaşından küçük çocuklar,
- Hamileler ve doğum yapalı iki haftadan az süre geçmiş kadınlar,
- Vücut kitle indeksi 40 ve daha yüksek olanlar,
- Astım hastaları,
- Kalp, akciğer, böbrek, karaciğer hastaları,
- Nörolojik rahatsızlığı bulunanlar,
- Hastalıklar ya da ilaç kullanımı nedeniyle bağışıklık sistemi zayıflayanlar,
- Felç geçirmiş bireyler,
- 19 yaş altında olup uzun süreli aspirin tedavisi görenler.
Grip Belirtileri Nelerdir?
Influenza belirtilerini şöyle sıralayabiliriz:
- Burun akıntısı,
- Burun tıkanıklığı,
- Hapşırma,
- Kuru ve kalıcı öksürük,
- Yorgunluk,
- Hâlsizlik,
- Boğaz ağrısı,
- Aniden ortaya çıkan ateş,
- Titreme,
- Kas ağrısı,
- Uyuma zorluğu,
- İştah kaybı,
- Kusma ve ishal.
Sözü edilen belirtilerin tamamı gribe yakalanan her bireyde görülmeyebilir. Ayrıca çocuklarda ve yetişkinlerde influenza belirtileri birbirinden farklı olabilir.
Grip Mide Bulantısı Yapar mı?
Mide bulantısı da bazı grip türlerinde hastaların karşılaşabileceği belirtilerdendir. Çocuklarda görülme olasılığı yetişkinlere oranla daha yüksektir.
Grip Bacak Ağrısı Yapar mı?
Grip, eklem ve kas ağrısına yol açabileceğinden bacak ağrısı da yapabilir.
Grip Göze Vurur mu, Kulak Ağrısı Yapar mı?
Göz sağlığı da gripten olumsuz etkilenebilir. Gribe neden olan virüsler; göz ağrısı, gözde yanma, kızarıklık ve şişmeye yol açabilir. Ayrıca grip, gözlerinizi etkilemekle kalmaz; kulak tıkanıklığına ve kulak ağrısına da neden olur.
Grip Çeşitleri Nelerdir?
Grip çeşitlerine neden olan dört farklı virüs tipi vardır. Bunlar influenza A, B, C ve D virüsleridir. Bu virüslerin de alt türlerinin bulunduğunu da belirtelim. Örneğin H1N1 olarak bildiğimiz domuz gribi ve H5N1 olarak tanınan kuş gribi birer A virüsü türüdür.
Influenza A
Influenza A, mevsim grip vakalarının çoğundan ve pandemilerden sorumludur. Genellikle en şiddetli semptomlar bu grip virüsünün sorumlu olduğu vakalarda görülür. Ayrıca influenza A virüsleri çok hızlı mutasyona uğrar. Hem insanlarda hem hayvanlarda görülebilir.
Influenza B
B tipi grip, genellikle insanları etkiler. A tipine göre daha az şiddetli olsa da ciddi sonuçları olabilir. Tehlikeli grip salgınlarına yol açabilir. Ancak B tipi bir virüs pandemiye neden olmaz.
Influenza C
Yalnızca insanları etkiler. Influenza C, A ve B tiplerine göre çok daha hafif belirtiler gösterir. Genelde soğuk algınlığına benzer semptomlar oluşturur. İnsanların büyük bir bölümü için tehlikeli değildir. Genellikle bebekler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıflamış bireyler için risk oluşturur.
Influenza D
D tipi virüs yalnızca hayvanlarda görülür. Virüsün henüz insanlara geçebildiği gözlenmese de bilim insanları ileride böyle bir durumun söz konusu olabileceğini düşünüyor.
Grip Bulaşıcı mıdır, Nasıl Bulaşır?
Grip, bulaşıcılığı yüksek bir hastalıktır. Grip virüsü, insan vücuduna ağız, burun ve gözler aracılığıyla girer. Grip olan birinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması grip virüsünün bulaşmasına neden olabilir. Ayrıca grip olan kişilerin dokundukları yüzey veya nesneyle temasta bulunmak da gribin bulaşmasına yol açabilir.
Grip virüsleri, grip olan kişilerde semptomlar görülmeye başlamadan bir gün önce ve hastalandıktan sonra 5 ila 7 güne kadar tespit edilebilir. Hastalık bu süre boyunca başka kişilere bulaşabilir. Grip bulaşma süresi için kritik zaman hastalığın 3. ve 4. günleridir. Bu dönemde virüs en bulaşıcı hâlini alır.
Grip Nasıl Geçer? Evde Grip Tedavisinde Yapılması Gerekenler
Grip evde en hızlı nasıl geçer, sorusu birçok kişi tarafından merak ediliyor. Gelin, evde grip tedavisi için yapabileceklerinize birlikte göz atalım:
Grip İçin Ne İyi Gelir?
Grip semptomlarını hafifletmek için yapabileceklerinizden bazıları şunlardır:
- Dehidrasyonu(su kaybı) önlemek amacıyla bol bol sıvı tüketin. Ancak kafein içermeyen içecekler tercih edin.
- Tavuk çorbası gibi sıcak çorbalar için.
- Vitamin ve mineral bakımından zengin bir şekilde beslenin.
- Dinlenmek için kendinize zaman ayırın.
- Ellerinizi sık sık yıkamaya özen gösterin.
- Ilık suyla gargara yapın.
- Bulunduğunuz ortamı sık sık havalandırın.
Gripte Burun Tıkanıklığına Ne İyi Gelir?
Burun tıkanıklığı nefes almayı zorlaştırarak hayat kalitesini düşürebilir. Evde burun tıkanıklığını geçirmek için birtakım yöntemlere başvurabilirsiniz.
- Nem, burun tıkanıklığına karşı iyi bir çözüm olabilir. Bunun için hava nemlendirici kullanabilir, sıcak duş alabilir veya başınızı bir havluyla kapatarak sıcak su dolu bir kâseden buhar soluyabilirsiniz.
- Tuzlu su solüsyonuyla burnunuzu yıkayabilirsiniz.
- Uyurken başınıza ekstra bir yastık koyarak daha rahat nefes alabilirsiniz.
Gripte Burun Akıntısı Nasıl Geçer?
Grip olduğunuzda durmadan burnunuz akıyorsa "Grip burun akıntısına ne iyi gelir?" diye soruyor olabilirsiniz. Bunun için:
- Bol su ve sıcak bitki çayları tüketebilirsiniz.
- Alnınıza ve burnunuza günde birkaç defa sıcak kompres uygulayabilirsiniz.
- Burnunuzu neti pot ile yıkayabilirsiniz.
Gripte Öksürüğe Ne İyi Gelir?
Öksürüğü gidermek için başvurabileceğiniz yöntemlerden bazıları şunlardır:
- Ilık ve tuzlu suyla gargara yapabilirsiniz.
- Yatağınızın yanına buhar makinesi yerleştirerek ortamın nemini ayarlayabilirsiniz.
- Öksürüğünüz arttığında sert bir şeker emebilirsiniz.
- Bitki çayları tüketebilirsiniz.
Bebeklerde ve Çocuklarda Grip Nasıl Geçer?
1 yaş bebeklerde ve çocuklarda gribin nasıl geçeceğine dair ipuçları şunlardır:
- Doktor tarafından reçete edilen ilaçlar en uygun ve düzenli şekilde verilmeli.
- Ateşinin çıkma olasılığına karşı çocuğunuza kolay giyilip çıkarılabilir ince kıyafetler giydirebilirsiniz.
- Bir yaşından büyük çocuklarda inatçı öksürüğü hafifletmek için onlara 1-2 çay kaşığı bal verebilirsiniz.
- Burun tıkanıklığına karşı tuzlu su ya da burun spreyi uygulayabilirsiniz.
Grip Olunca Hangi Doktora Gidilir?
Bazı durumlarda evde yaptıklarınız gribi atlatmanız için yeterli olmayabilir. Bu gibi durumlarda aile hekiminize, kulak burun boğaz, dâhiliye ya da enfeksiyon hastalıkları uzmanlarına başvurabilirsiniz.
Grip İçin Antibiyotik Reçete Edilir mi?
Grip ilacı olarak antibiyotik reçete edilmez. Çünkü grip, bakteriyal değil viral bir rahatsızlıktır. Hekiminiz gerekli gördüğü takdirde antiviral ilaçlar reçete edebilir.
Grip Aşısı Nasıl Yaptırılır? Faydaları Nelerdir?
Grip enfeksiyonunu birçok birey kendi başına atlatabilir. Ancak grip, risk grubunda bulunan insanlarda ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Her yıl yaygın şekilde görüleceği tahmin edilen dört virüs türüne uygun grip aşıları geliştirilir. Bu aşılar, yaygın grip türlerine karşı önemli bir koruyuculuk sağlar. Dolayısıyla grip aşısı faydalarının başında gribe yakalanma riskinin düşmesi ve belirtilerin azalması vardır.
Çocuklarda Grip Aşısı
Çocuklarda grip aşısı, altı aydan itibaren yaptırılabilir. Grip aşısı, riskli gruplar içerisinde bulunan küçük çocuklar için önemli bir koruyucu sağlık hizmetidir.
Grip Aşısı Nereden Yapılır?
Grip aşıları çoğunlukla koldan yapılır. Ancak ağızdan veya sprey şeklinde burundan uygulanan grip aşıları da bulunur. Bunlar canlı ancak zayıflatılmış grip virüsü içerir.
Grip Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?
Grip aşılarının yan etkileri genellikle oldukça hafiftir. Birkaç gün içinde müdahale gerekmeden geçer. Grip aşısı yaptırdıktan sonra karşılaşabileceğiniz bazı yan etkilerse şunlardır:
- Aşı yerinde ağrı, kızarıklık, şişlik,
- Baş ağrısı,
- Ateş,
- Mide bulantısı,
- Kas ağrıları,
- Yorgunluk hissi.
Grip Aşısı Hamilelere Zarar Verir mi?
Hamilelik döneminde grip aşısı olmak güvenlidir. Uzmanlar tüm hamilelere grip aşısı olmalarını tavsiye eder. Ayrıca emzirme döneminde de grip aşısı olabilmek mümkündür.
Grip Aşısı Kaç Kez Yapılmalıdır?
Grip virüsleri, devamlı olarak değişim gösterir. Bu yüzden her yıl grip aşısı yaptırılması gerekir. Grip aşısının dozları ise şu şekildedir:
- 6 ay ile 3 yaş arasındaki çocuklara ilk kez grip aşısı uygulanacaksa 1 ay ara ile 2 defa ve yarımşar doz uygulanır.
- 3 yaştan 8 yaşa kadar olan çocuklarda ilk kez aşı yapılacaksa 1 ay ara verilerek 2 tam doz aşı yapılır. Daha önce aşı olan çocuklar içinse 1 doz yeterli olur.
- 9 yaşından büyük bireylere her yıl bir doz aşı vurulabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Epilepsi Hastası Grip Olursa Ne Yapmalı?
Öncelikle gribin epilepsi rahatsızlığını olumsuz etkileyeceğinden kaygı duyan bireylerin hekimlerini ziyaret etmelerinde ve endişelerini doktorlarıyla paylaşmalarında fayda olduğunu belirtmek gerekir.
Grip, vücutta dehidrasyona yani su ve diğer sıvıların azalmasına yol açabilir. Dehidrasyon da epilepsi nöbetlerine sebep olabilir. Bu nedenle grip geçiren epilepsi hastalarının bol bol sıvı tüketmesi önemlidir. Bunun dışında nöbetleri tetikleyen bir diğer sebep de uykusuzluktur. Epilepsi geçmişi olan bireyler grip olduklarında iyice dinlenmeye özen göstermeliler.
Ayrıca doktora danışmadan ilaç kullanımı, yüksek ateş ve inflamasyon da epilepsi için risk oluşturabilir. Bunun yanı sıra burun spreyi gibi uygulamalar da epilepsi rahatsızlığı olanlar için tavsiye edilmez. Tüm bu sebeplerden ötürü epilepsi hastaları, grip olduklarında doktora giderek tedaviye başlamalıdır.
9 Aylık Hamileyim Grip Oldum Ne Yapmalıyım?
Gebelik; kadınların kalbini, ciğerlerini ve bağışıklık sistemini etkileyebilir. Bu da hamilelerin virüslere yakalanma olasılığını artırırken gribin etkileriyle savaşmayı da zorlaştırabilir. Grip, bebek ve anne için tehlike oluşturabilir.
Öncelikle gebelikte grip belirtilerini fark ettiğinizde veya semptom göstermeseniz bile grip olan biriyle temasta bulunduğunuzda hemen doktorunuza başvurmanız gerektiğini belirtelim. Doktorunuz gerekli görmesi durumunda size test yapabilir ya da antiviral ilaçlar reçete edebilir.
Bunun dışında dinlenmeye, bol bol sıvı tüketmeye, sigara dumanından uzak durmaya özen gösterebilirsiniz. Sinüslerinizi rahatlatmak için burun spreyi kullanabilir ya da buhardan yararlanabilirsiniz.
Kalp Hastaları Grip Olursa Ne Yapmalı?
Özellikle soğuk kış aylarından herkes gribe yakalanma riskiyle karşı karşıyadır. Ancak bazı risk gruplarında grip, daha yoğun semptomlara ve ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bu gruplardan biri de kalp hastalarıdır. Grip, vücutta strese yol açar. Bu da kan basıncını, kalp atış hızını ve kalp fonksiyonunu etkiler.
Kalp yetmezliği, doğuştan ya da sonradan gelişen herhangi bir kalp rahatsızlığı olan kişilerin diğer riskli gruplardaki bireyler gibi grip olduklarında en kısa sürede hekimlerine başvurmaları gerekir. Mümkünse gribe yakalanmadan önce grip aşısı yaptırmak hastalığa karşı iyi bir tedbir olabilir.
Grip Soğuk Algınlığından Nasıl Ayırt Edilir?
Hem grip hem soğuk algınlığı(nezle) bulaşıcı solunum yolu enfeksiyonları olmalarına rağmen farklı virüslerden kaynaklanırlar. Gribe influenza virüsleri, soğuk algınlığına ise parainfluenza gibi farklı virüs türleri neden olabilir. Grip ve soğuk algınlığının birçok semptomu benzer olduğundan yalnızca belirtilerden yola çıkarak grip ile soğuk algınlığı farkını belirlemek zor olabilir. Bu nedenle kesin tanı için influenza testleri yapılması gerekir.
Ancak genel itibarıyla gribin nezleden farklı olarak daha ağır seyrettiği ve aniden ortaya çıktığı söylenebilir. Gribin zatürre gibi ciddi komplikasyonlara yol açma olasılığı bulunurken soğuk algınlığında genellikle böyle bir riskten söz edilmez.
Gribin iyileşmesi daha uzun sürerken soğuk algınlığı daha kısa sürede geçebilir. Soğuk algınlığında burun akıntısı ve burun tıkanıklığı gribe oranla daha sık görülebilir. Gribin başlangıcında ateş görülürken soğuk algınlığında yetişkinlerde ateşe pek rastlanmaz. Bu semptomlardan yola çıkarak bireyin grip mi yoksa soğuk algınlığı mı geçirdiğine karar verebilmek mümkündür. Ancak daha önce de belirttiğimiz gibi kesin tanı için mutlaka gerekli testler yapılmalıdır.
Grip ve Diğer Solunum Yolu Enfeksiyonları Arasındaki Fark Nedir?
Soğuk algınlığında olduğu gibi griple diğer solunum yolu enfeksiyonlarını da yalnızca belirtilerine göre ayırt etmek kolay olmayabilir. Doğru tanı için hekim muayenesi ve bazı durumlarda testlerin uygulanması gerekir.
Yine de griple solunum enfeksiyonları arasındaki farklara kısaca değinebiliriz.
- Gribin diğer hastalıklardan farkı belirtilerin ani bir şekilde ortaya çıkmasıdır.
- Yüksek ateş, grip için ayırt edici semptomlar arasında sayılabilir.
- Grip belirli mevsimlerde yoğunlaşırken diğer solunum yolu enfeksiyonları mevsimsel özellik göstermeyebilir.
- Ayrıca gripte koku ve tat kaybı nadiren yaşanırken diğer enfeksiyonlarda sık rastlanabilir.
Siz de grip belirtileri gösterdiğinizden şüpheleniyor ve evinizde zahmetsizce tedavi olmak istiyorsanız hemen online randevu alarak evde sağlık hizmetlerimizden yararlanabilirsiniz.
İçeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve yayın tarihindeki mevcut bilimsel verilere dayanarak hazırlanmıştır. Sağlıkla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz veya teşhis ve tedavi ihtiyaçlarınız için lütfen doktorunuza veya uygun sağlık kuruluşuna başvurunuz.