Adenovirüs, oldukça sık karşılaşılan ve birçok farklı hastalığa neden olan bir virüs grubu. Hayat kalitesini düşüren, zaman zaman ciddi komplikasyonlara yol açabilen adenovirüs yetişkinlerde ve çocuklarda görülebilir. Adenovirüs hakkında bilgi sahibi olmak tedavi sürecini kolaylaştırabileceği gibi virüse karşı önlem almanıza da yardım edebilir. Dilerseniz gelin, adenovirüs neden olur, adenovirüse ne iyi gelir gibi detaylara birlikte göz atalım.
Adenovirüs Nedir?
Adenovirüs birçok çeşidi bulunan ve enfeksiyonlara yol açan bir virüstür. Her yaştaki bireyde adenovirüs enfeksiyonuna rastlanabilir. Ancak adenovirüs bebeklerde ve küçük yaştaki çocuklarda daha sık görülür. Birçok çocuk 10 yaşından önce en az bir defa bu virüs grubunun yol açtığı enfeksiyonu geçirir.
Adenovirüsler yılın herhangi bir zamanı hastalıklara neden olabilir. Ancak kış ve ilkbahar aylarında virüsün yayılımı zirveye çıkar. Adenovirüs enfeksiyonları genellikle solunum yollarını etkiler ve birçok kişide hafif belirtilere neden olur. Nadiren ciddi komplikasyonlarla karşılaşılır.
Adenovirüs Türleri
"Adenovirüs nedir?" sorusunun cevabını verdikten sonra adenovirüs türlerinden bahsedelim. Adenovirüsün 50'den fazla türü olduğu biliniyor. Bu virüslerden her biri vücudun farklı bölümünü enfekte eder.
Sıkça rastlanan bazı adenovirüs türlerine kısaca değinelim:
- Adenovirüs Tip 3, 4 ve 7: Genellikle kısa süreli solunum yolu enfeksiyonlarından sorumlu olan, konjonktivit salgınlara ve ateşli hastalıklara yol açan virüs tipleridir.
- Adenovirüs Tip 14: Akut solunum yolu hastalıklarının salgınından sorumlu olan adenovirüs türüdür.
- Adenovirüs Tipleri 8, 19, 37, 53 ve 54: Keratokonjonktiviteye yani kornea enfeksiyonuna neden olur.
- Tip 40 ve 41: Özellikle çocuklarda mide ve bağırsak iltihabına yol açan türlerdir.
İnsanların dışında hayvanlarda da adenovirüs türlerine rastlanır. Ancak adenovirüsler hayvanlardan insanlara bulaşmaz.
Adenovirüs Risk Grubundaki Bireyler
Adenovirüsün yol açtığı enfeksiyon sebebiyle en fazla risk altında olan bireyler arasında:
- Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler(yaşlılar, küçük çocuklar gibi),
- Astım ya da KOAH hastaları,
- Kanser hastaları,
- HIV ya da AIDS hastaları,
- Kök hücre ya da organ nakli yaptıranlar,
- Kalp rahatsızlığı bulunanlar yer alır.
Adenovirüsün Belirtileri Nelerdir?
Adenovirüs enfeksiyonunun belirtileri virüsün vücudunuzun hangi bölümüne yayıldığına göre farklılık gösterebilir. Virüs sıklıkla solunum sistemine bulaşır. Bu nedenle soğuk algınlığı ya da grip benzeri semptomlar yaşamanıza yol açabilir.
Karşılaşabileceğiniz bazı adenovirüs belirtiler şunlardır:
- Ateş,
- Öksürük,
- Boğaz Ağrısı(Faranjit),
- Burun akıntısı,
- Akciğer enfeksiyonu,
- Nefes almada zorluk,
- Lenf düğümlerinde şişlik,
- İshal,
- Kusma,
- Bulantı,
- Karın hassasiyeti,
- Karında şişlik,
- Mide ağrısı,
- İshal,
- Zatürre,
- Bronşit.
Ayrıca adenovirüs bağırsak enfeksiyonuna da yol açabilir. Orta kulak iltihabına sebep olan adenovirüs kulak ağrısı yapabilir. Adenovirüsün daha nadiren görülen semptomları arasında mesane iltihabı ya da enfeksiyonu ve nörolojik durumlar yer alır.
Adenovirüs Konjonktiviti Belirtileri
Adenovirüsün en sık sebep olduğu rahatsızlıklardan biri konjonktivit(kırmızı göz hastalığı) olduğundan bu hastalığa ayrıca değinmemizde fayda var. Adenovirüsün göze bulaşması sonucunda ortaya çıkan bu rahatsızlık, genellikle hafiftir. Ancak adenovirüs göz enfeksiyonu korneayı etkilediyse durum ciddi olabilir.
Gözde adenovirüs belirtileri ise şöyledir:
- Gözlerin tahriş olması,
- Fotofobi(Işığa karşı duyarlılık),
- Gözlerden sulu akıntı gelmesi,
- Göze yabancı bir cisim batıyor hissi,
- Kornea iltihabı,
- Gözün şeffaflığının kaybolması,
- Görmede azalma, bulanık ya da puslu görme.
Adenovirüs Gözde Kaç Günde İyileşir?
Adenoviral konjonktivitin tam anlamıyla geçmesi biraz zaman alır. İyileşme yaklaşık 4-5 haftayı bulabilir.
Konjonktiviti durumunda evde tek kullanımlık pamuklarla gözler ve göz çevreleri temizlenebilir. Bunun için kullanılacak suyun kaynayıp ılımış olması gerekir. Enfeksiyon yalnızca tek gözde bulunuyorsa diğer göze bulaşmaması için ekstra özen gösterilmesinde de fayda var. Eğer belirtiler ciddileşiyorsa hiç zaman kaybetmeden göz hekimine başvurulmalıdır.
Adenovirüs Testi Nasıl Yapılır?
Adenovirüs belirtileri taşıdığınızdan şüpheleniyorsanız "Adenovirüs nasıl teşhis edilir?" ya da "Adenovirüs testi nasıl yapılır?" diye merak ediyor olabilirsiniz. Hekimler, hastanın muayene sonuçlarına ve semptomlara göre adenovirüs teşhisi koyarlar. Özellikle hastaların virüsten en çok etkilenmesi muhtemel olan gözlerini, boğazını ve solunum sistemini muayene ederler. Bunun dışında kan, idrar ve gaitadan örnek alınarak adenovirüs testi uygulanabilir. Doktor isteğiyle PCR testi de yapılabilir. Ancak bu testlerin rutin olmadığının altını çizelim.
Gaitada Adenovirüs Antijeni Pozitif Ne Demek?
Gaita yani dışkı testlerinin sonucunda adenovirüs antijenin pozitif çıkması, bireyin adenovirüs enfeksiyonuna yakalanmış olduğunu gösterir.
Adenovirüs Nasıl Bulaşır? Adenovirüsten Korunma Yöntemleri Nelerdir?
Adenovirüs türleri oldukça bulaşıcı ve son derece dayanıklıdır. Peki, adenovirüs nasıl bulaşır?
- Adenovirüs, enfekte olan kişinin hapşırığı veya öksürüğüyle yayılan partiküller sebebiyle diğer kişilere bulaşabilir. Virüsü içeren damlacıklar sağlıklı bireylerin ağzından, burnundan ya da gözünden vücuduna girerek hastalığa neden olabilir.
- Enfekte kişilerin temas ettiği nesne ya da yüzeylere dokunmak da adenovirüs enfeksiyonunun bulaşmasına yol açabilir.
- Adenovirüs dışkı yoluyla da sağlıklı kişilere geçebilir. Virüsü taşıyan bir bebeğin bezini değiştirirken dışkıya temas etmek ya da tuvalete gittikten sonra yeterli hijyeni sağlamayan hastaların hazırladıklarını yemek hastalığın bulaşmasına sebebiyet verebilir.
- Temiz olmayan küçük göl ya da klorlanmayan havuzlardan da adenovirüs bulaşabilir. Ancak bu nadiren gerçekleşir.
- Adenovirüsün bazı tipleri cinsel temasla da bulaşabilir.
Adenovirüs Bulaşıcılığı Kaç Gün Sürer?
Adenovirüs kuluçka süresi ise 5 ila 12 gün içinde değişir ve enfekte olan kişide belirtilerinin başladığı ilk günlerde en yüksek bulaşıcılığa sahiptir. Ancak hastalar iyileştikten sonra da virüsü yaymaya devam edebilir. Adenovirüsün bulaşma süresi ilk belirtiler görüldükten sonra yaklaşık iki hafta sürer. Ayrıca adenovirüsler yüzeyler üzerinde 30 güne kadar yaşamaya devam edebilir. Bu da hastaların temas ettiği yüzeylerin de yüksek bulaş riski taşımasına yol açar.
Adenovirüsten Nasıl Korunabilirsiniz?
Adenovirüsten korunmak için bu noktalara dikkat edebilirsiniz:
- Ellerinizi sabun ve su ile en az 20 saniye boyunca yıkamaya özen göstermelisiniz. Özellikle dışarıdan eve geldiğinizde, tuvaleti kullandıktan sonra ve yemek yemeden önce ellerinizi mutlaka temizlemelisiniz.
- Yıkanmamış ellerinizle gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmaktan kaçınmalısınız.
- Başkalarıyla kişisel eşyalarınızı, yemeğinizi veya içeceklerinizi paylaşmamalısınız.
- Hasta kişilerle aranızdaki mesafenizi korumalısınız. Öpüşmek, sarılmak ve tokalaşmak gibi davranışlardan uzak durmalısınız.
- Evinizi düzenli olarak dezenfekte etmelisiniz.
Bunlar dışında sağlıklı ve dengeli bir yaşam tarzını benimseyerek bağışıklık sisteminizi güçlendirebilirsiniz. İyi beslenmek, düzenli egzersiz yapmak, stresten uzak durmak ve kaliteli uyku uyumak bağışıklık sisteminizi olumlu yönde etkiler. Bunlara dikkat ederek kendinizi virüslerin yıkıcı etkilerine karşı daha dayanıklı hâle getirebilirsiniz.
Ancak tüm tedbirlerinize rağmen adenovirüs size bulaşabilir. Böyle bir durumda hastalığın yayılmasını engellemek için iyileşene kadar evde kalmaya, öksürürken ya da hapşırırken ağzınızı dirseğinizin içine doğru kapatmaya özen göstermelisiniz.
Adenovirüs Tedavisi Nasıl Yapılır?
Adenovirüs teşhisi alan hastaların en çok sorduğu sorular arasında "Adenovirüs nasıl geçer, tedavisi nasıl yapılır?" gibi sorular yer alır. Öncelikle adenovirüsü tedavi etmek için özel bir antiviral ilaç ya da prosedürün bulunmadığının altını çizelim.
Genellikle birçok kişi adenovirüs enfeksiyonunu hafif geçirir ve bazı hastalar kendi kendine iyileşebilir. Bu nedenle çoğunluk tıbbi bir müdahale gerekmez. Hastalığın ağır geçtiği durumlarda hekimler virüs nedeniyle ortaya çıkan semptomları ya da komplikasyonları gidermek, hastalığı iyileştirmek için çeşitli tedavileri uygular; yapmanız gerekenleri size aktarır.
Adenovirüs Tedavisi İçin Hangi Doktora Gitmelisiniz?
Adenovirüs enfeksiyonu için enfeksiyon hastalıkları uzmanlarına başvurabilirsiniz. Ancak adenovirüs vücutta birbirinden farklı hastalıklara neden olduğundan adenovirüs göz tedavisi için göz hastalıkları uzmanlarından, mide problemleri için dahiliye uzmanlarından randevu alabilirsiniz. Eğer hastalık geçiren kişi çocuğunuzsa pediatri hekimleri gerekli tedaviyi düzenleyebilir.
Adenovirüs İçin Antibiyotik Reçete Edilir mi?
Adenovirüs enfeksiyonu geçiriyorsanız doktorunuz size antibiyotik reçete etmez. Çünkü virüslerin tedavisinde antibiyotiğin herhangi bir etkisi bulunmaz. Antibiyotikler, bakteri tedavisinde kullanılabilir.
Adenovirüsün Seyri ve İyileşme Süreci Nasıl İlerler?
"Adenovirüs kaç günde iyileşir?" veya "Adenovirüs kaç gün sürer?" diye merak ediyorsanız kısaca bahsedelim. Adenovirüs semptomlarının birçoğu birkaç gün ile iki hafta arasında ortadan kalkar. Ancak çok şiddetli enfeksiyonların iyileşmesi daha uzun sürebilir. Ayrıca öksürük ve gözde oluşan enfeksiyonun geçmesi de daha fazla zaman alabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Adenovirüs İshali ve Ateşi Ne Kadar Sürer?
"Adenovirüs ishali ve ateşi kaç gün sürer?" sorusu, adenovirüsle ilgili en çok merak edilen sorular arasında yer alıyor. İshal ve ateşin kaç gün süreceği hastalığa yakalanan kişinin bağışıklığına, bulaşan adenovirüs tipine ve enfeksiyonun şiddetine bağlı olarak değişir. Ancak genel olarak ateşin 1 ila 5 gün arasında, ishalin ise 1 ila 10 gün arasında geçebileceğini söyleyebiliriz. Eğer bahsettiğimiz belirtiler daha uzun sürüyorsa mutlaka doktorunuzla görüşmelisiniz.
Bebek ve Çocuklarda Adenovirüs Enfeksiyonda Nelere Dikkat Edilmeli?
Adenovirüs enfeksiyonu en çok 5 yaş altındaki çocuklarda ve bebeklerde görülür. Kreşe veya okula giden çocuklar arasında sıkça ortaya çıkar ve hızlıca yayılır. Çocuklarda en sık rastlanan adenovirüs türleri; solunum yollarında iltihaplanma, akciğer iltihabı, konjonktivit, boğazda şişlik, bronşit yani akciğerlerdeki küçük hava yollarının iltihaplanmasıdır. Bazı durumlarda sindirim sistemi enfeksiyonları da görülebilir. Çocuğunuzda hastalık belirtilerini gözlemliyorsanız hızlıca bir pediatri uzmanına başvurmanız gerekir. Bunun yanı sıra eğer çocuğunuz adenovirüs enfeksiyonu geçiriyorsa bu noktalara dikkat edebilirsiniz:
- Doktorunuz herhangi bir ilaç reçete ettiyse çocuğunuzun ilaçları düzenli kullanmasına dikkat etmeli ve kontrollerini aksatmamalısınız.
- Çocuğunuzun uykusunu almasını ve iyice dinlenmesini sağlamalısınız.
- Çocukların dehidrasyon yaşamaması için su, mama, anne sütü ya da elektrolit içeren sıvıları tüketmesi tavsiye edilir. Su içemeyen, ishal ya da kusma nedeniyle suyu vücudunda tutamayan çocukların tıbbi müdahaleye ihtiyacı olabilir. Siz de çocuğunuzun sıvı tüketimini mutlaka gözlem altında tutmalısınız.
Çocuğunuz iyileşmeye başlasa bile adenovirüsü çevresine bulaştırabilir. Bu nedenle çocuğunuz henüz tam iyileşmediyse onu okula, parka veya kreşe göndermekten kaçınmalısınız. Ayrıca çocuğunuza ellerini doğru şekilde yıkamayı, öksürürken ve hapşırırken mendil kullanmayı öğretmelisiniz.
Adenovirüs Aşısı Var mı?
Ne yazık ki şu anda yeterli araştırma yapılmadığı ve veri toplanmadığı için halkın kullanabileceği bir adenovirüs aşısı bulunmuyor. Virüsün bazı türleri için aşı olsa da bunlar sadece yüksek bulaş riski taşıyan askerî personele uygulanıyor. Mevcut aşılar bağışıklık sistemi zayıf kişilerde test edilmediği, güvenilirliği ve etkinliği araştırılmadığı için genel kullanıma sunulmuş değil. Bu virüs grubu için aşı çalışmaları devam ediyor.
Adenovirüs Enfeksiyonu Sırasında Evde Alınabilecek Önlemler Nelerdir?
Adenovirüs olduysanız doktorunuzun önerilerini uygulayarak enfeksiyonu atlatabilirsiniz. İyileşme süresinde şunları yapabilirsiniz:
- Hastalığınız süresince evde kalarak bol bol dinlenmeye, düzenli uyumaya ve kendinizi yormamaya özen göstermelisiniz.
- Dehidrasyona engel olmak için sıvı tüketiminizi artırmalısınız.
- Vitamin ve mineral bakımından zengin, besleyici, taze gıdaları tüketmelisiniz.
- Boğazınızda enfeksiyon oluştuysa hava nemlendirici ürünleri kullanabilir, gargara yapabilirsiniz.
- Virüs yalnızca size bulaştıysa evdeki diğer kişilere hastalığı geçirmemek için onlardan ayrı bir odada kalabilirsiniz. Ayrıca adenovirüsler son derece dirençli oldukları için ellerinizi ve dokunduğunuz yüzeyleri sık sık iyi bir şekilde dezenfekte etmelisiniz.
Adenovirüs Enfeksiyonu Tekrarlar mı?
Adenovirüs geçirenlerin birçoğu "Adenovirüs tekrarlar mı?" sorusunun cevabını merak ediyor. Adenovirüsün birçok türü bulunur. Bu nedenle vücudunuz enfeksiyon geçirdiğiniz için bazı adenovirüs tiplerine karşı bağışıklık geliştirse de diğer virüs tipleri nedeniyle tekrar enfeksiyon geçirme riskiniz bulunur.
Adenovirüs ile Grip Arasındaki Farklar Nelerdir?
Adenovirüs ve grip arasındaki temel farklardan bazıları:
- Gripten korunmak için aşı yaptırabilirsiniz. Ancak şu anda adenovirüs için bir aşı olmadığından bu mümkün değildir.
- Adenovirüs, gribe göre daha dirençlidir. Yüzeylerde çok daha uzun süre hayatta kalabilir. Bu da bulaş riskini artırır.
- Adenovirüs türlerinin bazıları grip ya da soğuk algınlığına benzer semptomlara yol açabilir. Ancak adenovirüsler çok daha fazla belirtiye de sebep olabilir. Örneğin yetişkinlerde görülen pnömoni vakalarının %5'inin nedeni, adenovirüstür.
Hamilelik Döneminde Adenovirüs Enfeksiyonu Tehlikeli midir?
Gebelik döneminde kadınların bağışıklık sistemleri zayıflar. Bu nedenle adenovirüs de dâhil olmak üzere her hastalık daha ağır seyredebilir. Adenovirüs nedeniyle meydana gelecek ciddi komplikasyonların önüne geçilebilmesi için bu virüse maruz kalan hamile kadınların doktor gözetiminde olması ve destekleyici bakım alması önem taşır.
Siz de hastalandığınız zaman evinizden çıkmak zorunda kalmadan uzman doktorlara muayene olmak ve hemen tedaviye başlamak istiyorsanız evde sağlık hizmetlerimiz için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Size uygun yer ve zamanı belirledikten sonra hızlıca randevunuzu oluşturabilirsiniz.